Trong suy nghĩ của không ít bố mẹ Việt, để con tăng chiều cao được chỉ cần có canxi và một số người cho rằng “càng nhiều canxi con càng cao”, nhưng thực tế thì không phải vậy.
Canxi có thực sự là yếu tố quyết định chiều cao của trẻ?
Chiều cao là điều cha mẹ Việt cực kỳ quan tâm khi chăm sóc con cái và không ít bậc phụ huynh thường quan niệm, bé muốn cao lớn phải bổ sung canxi?. Thậm chí, theo bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Hoàng Anh (bệnh viện ĐH Worcester, Anh), quan niệm “phải bổ sung canxi cho bé tăng chiều cao” đã trở thành một xu hướng thời thượng ở Việt Nam. Tuy nhiên, ở Anh đây là một xu hướng nguy hiểm và ẩn chứa nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé nếu dùng bừa bãi và lâu dài.
Canxi có thực sự là yếu tố quyết định chiều cao của trẻ? Theo bác sĩ Hoàng Anh, với trẻ dưới 2 tuổi, chiều cao bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố di truyền và hoạt động vận động vui chơi hơn là dinh dưỡng.
Ở giai đoạn này, vitamin D mới thực sự cần hơn canxi bởi vitamin D đóng nhiều vai trò quan trọng khác, đặc biệt là việc hấp thu canxi từ sữa và thức ăn của trẻ.
Từ 2 tuổi, chiều cao của trẻ sẽ phát triển chậm lại, đến giai đoạn 4-8 tuổi dinh dưỡng chính là một trong những yếu tố quan trọng giúp trẻ tăng trưởng chiều cao. Đến giai đoạn tiền dậy thì, yếu tố dinh dưỡng càng đặc biệt cần thiết, bố mẹ cần lưu ý duy trì đủ chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn của con trước 12,5 tuổi đối với bé gái và 14 tuổi đối với bé trai.
Bên cạnh yếu tố canxi, sự phát triển chiều cao còn phụ thuộc vào các yếu tố dinh dưỡng khác như vitamin D, các amino acid (trong việc tạo hormone tăng trưởng) và năng lượng hằng ngày của trẻ. Trẻ cần được vui chơi, tham gia các hoạt động thể thao lành mạnh để tăng khả năng hấp thu các dưỡng chất và giúp chiều cao phát triển được tối đa.
Theo khuyến cáo của Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ, với các bé dưới 12 tháng tuổi nhu cầu canxi không cao. GS.BS. Greer của Viện Hàn Lâm Nhi khoa Mỹ nhấn mạnh, việc bổ sung thêm canxi từ thuốc cho các bé khỏe mạnh dưới 12 tháng tuổi không mang lại lợi ích cho sự phát triển xương hay chiều cao của bé.
Bổ sung quá nhiều canxi có thể khiến con bị lùn
Trẻ nhận đủ lượng canxi cần thiết và được bổ sung đúng thời điểm có ý nghĩa quan trọng đối với hệ xương và sự tăng trưởng chiều cao. Nếu bổ sung quá nhiều dẫn đến tình trạng canxi bị dư thừa làm tăng gánh nặng lên các hoạt động của thận.
Lượng canxi dư thừa có trong máu sẽ đi vào xương khiến xương cứng sớm, gây tình trạng cốt hóa xương, trẻ hạn chế phát triển chiều cao hoặc không thể cao thêm được nữa.
Thừa canxi ở mức độ nhẹ sẽ gây ra tình trạng táo bón, buồn nôn, biếng ăn, mệt mỏi ở trẻ. Nặng hơn có thể khiến trẻ bị sỏi thận, rối loạn tiêu hóa, các bệnh về tim mạch…
Làm thế nào để tăng tối đa chiều cao cho trẻ?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng Anh, trẻ có thể lấy đủ canxi từ nguồn thực phẩm đa dạng như sữa, các chế phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai), các loại tôm, cua, cá (cá trích, cá hồi, cá thu…). Một số loại rau xanh cũng rất giàu canxi như súp lơ, cải ngồng, cải bó xôi, các loại rau lá có màu xanh đậm.
Mẹ nhớ bổ sung cho con trái cây tươi, hạn chế các đồ uống có đường, ga, chứa caffeine như nước ngọt, nước tăng lực, hạn chế các thức ăn chứa chất béo hòa và chất béo chuyển hóa (transfat) như thức ăn nhanh, gà rán, snack…
Tạo điều kiện tốt nhất để con vận động vui chơi vui vẻ và tham gia các môn thể thao lành mạnh phù hợp với độ tuổi để gia tăng phát triển xương và chiều cao.
Nên duy trì đủ lượng vitamin D3 liều dự phòng hằng ngày là 400 IU vitamin D3 theo khuyến cáo của Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ để giúp cơ thể hấp thu tốt canxi, phòng chống còi xương, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng chiều cao.
Chỉ nên bổ sung thuốc canxi theo hướng dẫn của chuyên gia sức khỏe, dinh dưỡng, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Một nguyên tắc mẹ cần nhớ là bất kỳ chất dinh dưỡng hay thực phẩm dù tốt đến đâu nếu dư thừa cũng sẽ gây nên tác dụng phụ, thậm chí gây hại cho sức khỏe, canxi cũng không ngoại lệ.